Дунёдаги 8 та енг узун автомобил туннеллар кизикарли малумотлар хакида

Туннеллар туфайли тоғлар ва кўллар енди машиналар учун тўсиқ бўлмайди. Одам.уз сайти сайёрамизнинг енг узун 8 та йер ости автомобил йўлларини тақдим етамиз.

Замонавий туннеллар турли хил табиий тўсиқларни йенгиб ўтишга ёрдам беради, саёҳат вақтини қисқартиради ва бензинни тежашга ёрдам беради. Уларнинг аксарияти нафақат техник жиҳозлари ва хавфсизлик тизимлари, балки ўлчамлари билан ҳам таъсирчан.

Сайёрамизда анча узун тузилмалар мавжуд бўлиб, улар ҳам ўзларининг жўшқин хусусиятларига ега. Масалан, Норвегияда йер ости ёритилиши қуёш ботиши ва қуёш чиқишини тақлид қилади, Хитойда еса булутлар ва қуёш нурлари. Ҳайдовчилар учун Лердал туннелида «дам олиш учун ғорлар», Сент-Готардда еса оғир транспорт воситалари учун «кутиш хоналари» мавжуд. Бугунги кунда йетакчи муҳандислар йер ости автомобил йўлларининг барча тармоқларини қурмоқдалар: «спирал», айланма йўллар, чорраҳалар, қоядаги йўллар, ғорлар ва қояларнинг панорамали кўриниши. Одам.уз сайти дунёдаги 8 та рекорд узунликдаги туннеллар ҳақида маълумот берамиз

Италия, Монт Блан Туннели — 11,61 км

Монт Блан туннели енг баланд тог ъчўққиси Монт Бланc тоғининг остида жойлашган. У Франсиядаги Чамони тоғ-чанғи курортини Италиянинг Cоурмайеур шаҳри билан боғлайди, шунинг учун иккала кириш қисмида ҳам божхона постлари мавжуд. 1999-йил баҳорида ёнғин бошланишидан олдин минглаб машиналар йер ости магистралидан ўтишга муваффақ бўлишди. Воқеа сабаби ун ва маргарин ташийдиган юк машинаси двигателининг ёниб кетиши бўлган.

Монт Бланc туннелини тиклаш учун 3 йил €400 миллион евро атрофида маблағ сарфланган. Бу вақт ичида у 120 CCТВ камераси, кўплаб иссиқлик сенсорлари, фавқулодда чиқиш жойлари ва тез тиббий ёрдам стансиялари билан жиҳозланган. Бугунги кунда соатига 50 дан 70 км гача тезлик чеклови мавжуд. Унинг бузилиши катта жарима ёки ҳайдовчилик гувоҳномасини йўқотиш билан огоҳлантиради. Кунига 5 мингга яқин машина туннелдан ўтади. Автомобиллар учун нарх франсуз томондан €45,6 евродан, Италиядан €46,4 еврогача ўзгаради.

Франсия, Фрежус туннели — 12,87 км

Франсия ва Италия ўртасидаги автоуловлар учун алтернатив йўналиш Фрежус алп туннелидир. Унинг қурилиши 1974-йилда бошланган ва ишга тушириш 1980-йил 12-июлга режалаштирилган еди. Дастлабки йигирма йил ичида Фрежус 20 миллиондан ортиқ автомобил ҳаракатланди. Монт Бланc туннелида содир бўлган ёнғиндан сўнг у енг сўнгги тутун детекторлари, видеокамера тизими, олов гидрантлари ва ҳарорат сенсори билан жиҳозланди.

2005-йилда магистрални қўшимча модернизация қилиш амалга оширилди. €10 миллион евро евазига у 11 бошпана ва бахциз ҳодисалар ва ёнғинларни аниқлаш учун автоматлаштирилган тизим билан жиҳозланди. Бугунги кунда мамлакатлар ўртасидаги барча савдонинг 80 фоизи Фрежус орқали ўтади. Қизиғи шундаки, туннел ўртасида Франсиянинг Модан лабораторияси жойлашган. 1,7 км чуқурликда бу йерда ядро физикаси, микроелектроника ва биология соҳасидаги халқаро тажрибалар ўтказилади.

Тайван, Хуешан туннели — 12,91 км

Тайван туннелининг номи «Қор тоғи» деб таржима қилинади. $3 миллиард долларлик йер ости автомагистрали Тайпей пойтахти ва шимолий-шарқий Йилан вилоятини боғлайди. Тайваннинг марказий тоғ тизмасидан ўтади. Деярли 15 йил давомида йетакчи муҳандислар мураккаб геологик тўсиқлар олдида туннел қурганлар.

Ўнлаб кўчкилар, тошқинлар ва кўчкилар туфайли иш кўпинча тўхтатилган. Шунинг учун, баъзи експертлар лойиҳа ҳеч қачон якунланмаслигига ишонишган. Бироқ, 2006-йил ёзида туннел очилди. Бунинг ёрдамида шаҳарлар орасидаги саёҳат вақти икки соатдан 30 дақиқагача қисқартирилди ва Хуешан яқинида кўплаб янги меҳмонхоналар пайдо бўлди.

Бир неча йил давомида автомагистралда максимал тезлик соатига 70 км бўлган. Таъминот вақтининг кўпайиши учун 2012-йилда у соатига 90 км га оширилди. Бугунги кунда иккита хизмат радиостансияси мавжуд. Улар ҳайдовчиларга автомобил йўлининг турли қисмларида юзага келган вазият тўғрисида зудлик билан маълумот беришади, сўнгги янгиликлар ва мусиқалар қўйишади.

Австрия, Арлберг туннели — 13,97 км

Арлберг худди шу номдаги тог ътизмасидан Шарқий Алп тоғларидан ўтади. Автомобил йўлаклари ва темир йўл излари бир-бирига параллел равишда ётқизилган ва махсус ўтиш жойлари билан бирлаштирилган. Дастлаб поездлар учун фақат битта трек ишлаган, аммо бу йетарли емас еди.

Шу сабабли, туннел ишга туширилгандан олти ой ўтгач, иккинчи йўл очилди. Туннелнинг асосий фарқи замонавий техник ускуналар. Бу ерда 40 дан ортиқ CCТВ камералари ўрнатилган ва ҳар 200 метрда тез ёрдам телефонлари мавжуд. Бундан ташқари, Арлберг юқори босимли туманлаш тизими ва замонавий термал сканер билан жиҳозланган.

Иккинчиси туннелга киришдан олдин ҳаддан ташқари қизиб кетган двигателлари бўлган юк машиналари ва автобусларни ҳисоблаб чиқади. Расмийлар қўшимча евакуация йўлларини қуриш ва автомагистрални реконструкция қилиш учун €136 миллион евро сармоя киритган.Ҳозирги кунда ҳар куни тахминан 8 мингта машина Арлберг орқали ўтади. Бир сафар учун ҳайдовчилар €10 евро тўлашлари керак.

Швейцария, Сент-Готтҳард туннели — 16,94 км

Сент Готхард довони остидаги туннел 1980-йилда фойдаланишга топширилган. Агар рухсат етилган тезликни соатига 80 км дан оширмасангиз, уни бепул кесиб ўтишингиз мумкин. 17 километрлик икки қаторли автомобил йўлининг қурилиши ўн йил давом етди. Бугунги кунда бу йерда кунига 17 мингга яқин машина ҳаракатланади, уларнинг 15 фоизи оғир юк машиналари.

Йўл ҳаракати мавсумга жуда боғлиқ: баъзида у 34 мингта автомобилдан ошиб кетади. Светофорлар юк машиналари ўртасида хавфсиз масофани таъминлаш учун уларнинг киришини бошқаради. Улар кунига 3,5 мингдан ортиқ оғир транспорт воситаларини ўтказишади, шунинг учун туннелнинг иккала томонида махсус «кутиш хоналари» мавжуд.

Келгуси йилларда Швейцария ҳукумати магистрал йўлни капитал таъмирлашни режалаштирмоқда. Хусусан, тўхтатилган шип, туннел шамоллатиш ва дренаж тизимларини янгилашлари кутилмоқда. Бироқ, бир неча йиллар давомида Европадаги енг муҳим транспорт артерияларидан бирини ёпиб бўлмайди. Бунинг учун аввал ески туннелга параллел равишда замонавий «иккинчи труба» ни қуриш керак.

Хитой, Зҳонгнаншан туннели — 18,02 км

Чонгнаншан туннели рекорд даражадаги беш йил ичида қурилган ва 2007-йилда ишга туширилган. Лойиҳанинг қиймати €330 миллион еврони ташкил етади. Икки қувурли қурилиш қадимги Сиан шаҳридан Зошуи округигача бўлган йўлни уч соатдан 40 дақиқагача қисқартиради.

У Шаанхи провинсиясида Цинглинг тоғ тизмаси остидан 1,64 км чуқурликка ўтади. Учта шамоллатиш валлари, замонавий хавфсизлик ва мониторинг тизими мавжуд. Туннелда ҳаракат ҳар бир йўналишда иккита бўлакда ташкил етилади ва рухсат етилган максимал тезлик соатига 80 км. Хитой йер ости магистралининг ўзига хос хусусияти унинг ғайриоддий дизайни бўлиб, уни енг севимли сайёҳлик масканига айлантиради.

Ёритиш тизими деворларга ранг-баранг нақшлар осилган ва булутлар билан қопланган осмонни тақлид қилади, йўлнинг ён томонлари сунъий дарахтлар, гуллар ва майсазор композициялари билан безатилган. Бу нафақат ажойиб кўринишга ега, балки ҳайдовчиларга бутун сафар давомида диққатни жамлашга имкон беради. Бундан ташқари, ушбу дизайн кўзнинг зўриқишини сезиларли даражада камайтиради.

Япония, Ямате туннели — 18,2 км Дунёдаги енг узун

Чуқур Ямате йер ости туннели Токио марказида ишлайди ва ҳар бир йўналишда иккита бўлакни ўз ичига олади. ЛЕД ёритгичи, инфрақизил датчиклар, ўт ўчириш мосламалари, ескалаторлар, туман ва чангни йиғиш тизимлари билан жиҳозланган.

Фавқулодда телефон ва камералар бу йерда 100 м оралиқда жойлашган, ҳар 350 метрда фавқулодда чиқиш жойлари ва ҳар 50 метрда пуркагичлар мавжуд. Туннел қурилиши 1992-йилдан 2015-йилгача давом етган. Бугунги кунда бу Марказий ҳалқа йўлининг муҳим қисмидир ва Япония пойтахти кўчаларида оғир тирбандликни йенгиллаштиришга ёрдам беради.

Туннел очилгандан сўнг, шаҳарда тиқилишлар сони қарийб 40 фоизга камайди, аммо Ямате-нинг ўзида баъзида қулашлар юз беради. 2018-йил январ ойида кучли қор ёғиши сабабли, ичкарида 10 километрлик тирбандлик юзага келди: чиқишларнинг бирида автомобиллар тепага кўтарила олмади. Натижада юзлаб машиналар туннел ичида деярли ўн соат давомида қолиб кетишган. Фавқулодда зинапоялар одамларга ёрдам берган.

Норвегия, Лердал туннели — 24,51 км Дунёдаги енг узун

Норвегияда минглаб турли хил туннеллар, шу жумладан кўплаб сув ости иншоотлари қурилди. Қийин тоғли йерлар ва қаттиқ иқлим шароитида улар мамлакат бўйлаб ҳаракатланишни осонлаштиради. Енг узун, нафақат Скандинавияда, балки бутун дунёда Лердал туннели.

Бу Бергени Норвегия пойтахти билан боғлайдиган магистралнинг бир қисми. У орқали ҳар куни мингта машина ўтади ва бутун саёҳат 20 дақиқа давом етади. Лердалнинг қизиқарли хусусияти — ҳайдовчилар тўхтаб, дам оладиган жойлар ҳам мавжуд. Бундан ташқари, €113 миллион еврога тенг туннел тоза ҳавони шамоллатиш ва рангли ёритишни қўллаган ҳолда сўнгги ҳаво тозалаш тизими билан жиҳозланган.

Йўлнинг ўзи оқ ёруғлик билан ёритилган, дам олиш масканлари — қуёш ботишини тақлид қиладиган кўк-сариқ. Йўналиш бўйлаб ҳайдовчилар еътиборини жалб қилиш учун махсус шовқинли тўсиқлар ўрнатилган. Аммо туннелда фавқулодда чиқиш жойлари йўқ. Бунинг ўрнига шошилинч телефонлар, ўт ўчириш мосламалари, видео назорати ва мобил алоқа cоситалари ўрнатилган.